Không từ phía quân thù

Dưói bia mộ vô danh là những cọng xương bò?

Tôi rùng mình nghĩ về những đàn bò B52 quật ngã

Không có quạ để rỉa

Không còn cỏ để vùi

Trơ xương trên những mỏm đồi

như chiếc lược cài lên đầu trọc

Trước loài vật thảm thương con người đã khóc!

Tôi đã khóc đến cạn dòng nước mắt

Dành thương đồng đội của mình

ngủ không yên dưới những góc vườn

Trơ rễ cây tứa máu

Ru các anh là những đêm dài chiến đấu

tiếng đạn lên lòng

tiếng bộc phá inh tai.

Tổ - quốc - ghi - công các anh lên những tượng đài

những tượng đài mang hình khẩu súng

lưỡi lê AK cắm phập lên trời

Tổ - quốc - ghi - công các anh lên những đỉnh đồi

đỏ như máu của một thời trai trẻ

đỏ như máu đầm đìa bao thế hệ

màu khăn quàng em bé đến dâng hương.

Các anh nằm đâu heo hút miền rừng

hãy về đây để xếp vào đội ngũ.

Bao bà má suốt một đời đau thương lam lũ

bế hài cốt các anh như nựng trẻ trong ngày.

Ôi nghĩa trang chưa kịp xanh cây

Cho tôi gập bóng mình che mát mộ.

Xin chào những thằng bạn cùng thời đi qua thành Cổ

qua Cửa Việt, Tích Tường

qua Ái Tử, Khe Sanh...

Hai mươi năm sau chiến tranh

Hài cốt lính viễn chinh được khai thác như đi tìm hồng ngọc.

Bạn bè ơi xin chớ có nao lòng

Lá vẫn còn xanh như thời trẻ chúng mình hay hát

Hỡi những chàng trai mười tám tuổi không nhà.

Có bóng quạ thoáng qua

Trên ngôi biệt thự kẻ lấy gạch từ nghĩa trang liệt sỹ.

Lòng tôi thêm một lần máu rỉ

Vết thương không từ phía quân thù.

Đoàn Xuân Hoà

Hội viên hội nhà văn Việt Nam - Nguyên chiến sỹ D3 - E101 - F325

Chiến đấu tại chiến trường Quảng Trị năm 1972

Trong tập "Âm vang dòng Thạch Hãn" (Thơ của những người lính Thành Cổ và chiến dịch Quảng Trị 1972)

Chuyện bên lề

Khi entry Quà Điện Biên xuất hiện trên blog này đã có quá nhiều chuyện làm cho tôi thấy day dứt và thêm buồn. Cũng chẳng có gì ngoài những câu chuyện tranh luận quanh hai chị em cô bé con trong bức ảnh. Nhiều người muốn biết địa chỉ (nói chính xác hơn là nơi chị em cô bé thường có mặt) để nếu có dịp đi qua, hay tốt hơn họ có hẳn một kế hoạch lên đó, sẽ làm điều gì đó giúp chị em cô bé không phải chịu một tương lai tăm tối.

Quanh bàn bia (lại bia rượu) có người nêu ra một khả năng rất xấu là có một lúc nào đó thiếu thuốc và cùng quẫn bố mẹ cháu sẽ bán cả cháu đi, nhất là khi cháu lớn thêm một chút (vì cháu rất xinh). Một tương lai tăm tối sẽ đến với cháu nếu không có sự can thiệp kịp thời của những người có trách nhiệm. Cũng có ý kiến số phận hai cháu như vậy là do bố mẹ cháu mắc nghiện, và chắc gì những sự giúp đỡ về vật chất sẽ được dành cho chính cháu, và như thế sự giúp đỡ ấy có thực sự có ích hay không. Ngoài ra cũng có vài ý kiến vớ vẩn khác không liên quan đến bản chất câu chuyện mà tôi chán chẳng buồn nghĩ lại hay nhắc tới ở đây.

Tôi chỉ muốn viết những dòng này để nói thêm vài chi tiết nhỏ trong câu chuyện ấy. Lần post lên đầu tiên có một lỗi nhỏ là khi viết đứa em của cháu 11 tháng tuổi, tôi đã nghe nhầm và khi thắc mắc hỏi lại thì biết đứa nhỏ là 01 tháng tuổi. Phải sửa lại ngay. Còn chi tiết cả mẹ cháu cũng đã mắc nghiện thì buộc phải dùng từ “nghe nói” vì đấy là dân quanh đó nói thế. Nhà cháu ở trong làng (bản) cách đường khá xa, bình thường mẹ cháu mang hoa quả hay mớ củi ra ven đường quốc lộ bán. Ngày anh bạn đồng nghiệp của tôi chụp bức ảnh ấy mẹ cháu đã vắng mặt mấy hôm và chẳng ai rõ vì sao. Chị em cháu được mẹ gửi một người ở đó trông hộ.

Nhưng bản chất của câu chuyện vẫn là việc lòng trắc ẩn nào sẽ giúp được chị em cháu trong tương lai? Tôi đã liên hệ với người lái xe chở đoàn hôm đó, anh cho biết câu chuyện hoàn toàn đúng như vậy và địa điểm đó là cách Mộc Châu khoảng 10km (tính từ HN lên), nơi chị em cô bé loanh quanh chỗ mẹ và mọi người bán hàng ở lề đường cho khách, đối diện có một trường học nhỏ, và gần đó có cái thị trấn hay thị tứ gì đó có tên là Thảo Nguyên (nếu ai rành khu vực đó xin bổ xung hộ vì đây là thông tin chưa hẳn chính xác về địa danh).

Entry này viết thay cho câu trả lời với bạn bè khi đọc, cũng để lòng mình thêm chút thanh thản, bởi tôi tin rằng nếu ai đó sau khi đọc Quà Điện Biên mà có dịp đi qua đó sẽ cố gắng tìm để giúp đõ chút ít hay làm điều gì đó tốt cho tương lai hai chị em cháu...

Gọi tên anh

Em muốn gọi tên anh

Nhưng không kịp nữa rồi

Tên anh...

Đã thành tên trên đài liệt sỹ

Cháy lòng em âm ỉ một nỗi đau...

Mẹ muốn một lần anh về Bắc

Thẳng lối các anh ơi về Bắc

Nơi mẹ già còn mỏi mắt ngóng trông.

Bao nhiêu năm buốt giá một dòng sông

Đau đớn quá bao người anh nằm lại?

Trời Quảng Trị cao xanh vời vợi

Nén nhang thơm đồng đội cũ cúi đầu.

Lòng đất mẹ hay mênh mông dòng sâu

Giấu xương máu của các anh ngày ấy?

Cổ Thành tám mốt ngày lửa cháy

Các anh nằm mãi mãi tuổi đôi mươi.

Lời khấn các anh vang chín tầng trời

Có đưa nổi linh hồn anh về Bắc?

Các anh ơi! Bao mẹ già vẫn nhắc

Thương các con mình xa lắc trời Nam.

Hồn thiêng anh... giờ ở suối vàng

Đất Bắc... một chuyến đò ngang tìm về.

Quà Điện Biên

 

Mọi người ở cơ quan đi Điện Biên. Nếu không có chương trình cùng mấy chị em trong nhà đi Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng với gia đình mấy người bạn thì tôi cũng đi với họ. Hôm nay đến cơ quan mọi người tíu tít cho nhau quà, những cân gạo đặc sản, những món đồ lưu niệm… Một đồng nghiệp tặng tôi một món quà nhỏ, và chính tôi cũng thấy bất ngờ khi nhận được nó. Một bức ảnh anh chụp được trong hành trình của mình. Bức ảnh gây cho tôi ấn tượng rất mạnh, dù trông nó bình thường như bao bức ảnh khác.Khi tôi hỏi anh ấy tại sao lại tặng tôi bức ảnh này anh đã nói nếu có mặt lúc đó thì tôi cũng chụp ngay bức ảnh này.

Sông Thạch Hãn

Lần thứ năm đến với Quảng Trị, vẫn những xót xa, day dứt. Những địa danh Ái Tử, Nhan Biều, Thạch Hãn...Vẫn còn đây chứng tích Cổ thành, trường Bồ Đề...Anh nằm nơi đâu? Cho các em anh hôm nay đến Quảng Trị với nước mắt lưng tròng, thắp hương và thả hoa trên sông Thạch Hãn mà đắng lòng xa xót...

Anh ơi! Em lại về đây Thạch Hãn

Dòng sông xưa - Máu lửa đã qua rồi.

Nước trong xanh và vẫn lặng lẽ trôi

Bó hoa thả - Viếng mồ anh: Sóng nước.

Giữa Thành cổ chân em run run bước

Sợ làm đau xương máu ấy các anh.

Cỏ Thành cổ non tơ và vẫn xanh

Màu quân phục ngày nào chìm trong lửa.

Đừng khóc nữa - Tim ơi đừng khóc nữa

Nén đau đi cho nước mắt chảy xuôi.

Ba mấy năm rồi, đau đớn khôn nguôi.

Anh về đất đâu nấm mồ còn lại?

Không buốt giá mà tim em tê dại

Thạch Hãn ơi! Xương máu vạn kiếp người.

Cổ Thành Quảng Trị - Ngút ngát mây trời

Tiếng chuông nguyện hồn những người lính trẻ.

Nếu có bước, người ơi xin bước khẽ

Đò có chèo, cũng thật nhẹ đò ơi.

Mấy chục năm qua đau đớn lắm rồi

Xương với máu hoà nước sông Thành Cổ.

Anh ơi! Mẹ già một đời đau khổ

Ba mấy năm rồi...Ngồi khóc con trai.

Bài thơ không tặng bạn

Tiễn bạn đi, có lẽ cũng chỉ là thủ tục để vui. Bây giờ các cuộc chia tay để đi xa không còn bịn rịn như ngày xưa. Bạn từ châu Âu về Việt Nam cũng như tôi từ thành phố về quê chơi. Bây giờ người ở nước ngoài với người ở nhà liên hệ thường xuyên, hàng ngày thích nói chuyện thì lên mạng, nhìn mặt nhau cũng chẳng khó gì. Công nghệ thông tin đã làm thế giới nhỏ lại, mọi người gần nhau hơn.

Chẳng bù cho ngày xưa (thập niên 80 của thế kỷ 20) những cuộc chia ly nhiều nước mắt. Bịn rịn, day dứt, nhớ nhung....Trời Âu xa lắc có muốn cũng chẳng được về thăm. Liên lạc với quê nhà chỉ qua những cánh thư mà hầu như tháng mới có 1- 2 lá, kiếm quyển sách, tờ báo Việt đỏ cả con mắt, vớ được thì đọc cho bằng hết chữ...

Có lẽ vì thế bao nhiêu tình cảm cứ dồn nén, bao nhiêu mối tình vì xa xôi cách trở đã trở thành kỉ niệm. Lòng tin không chống chọi được với thời gian chia xa và cũng chẳng xoá được khoảng cách, thêm nữa cái tiếng người đi nước ngoài hay bội bạc càng làm cho người ta mất nhau.

Bây giờ khác nhiều rồi. Bạn ở bên đấy cũng chẳng xa xôi gì, muốn về lúc nào cũng được, gia đình muốn sang chơi cũng dễ. Có lẽ vì thế khi một lần nữa ra đi bạn chẳng bịn rịn gì. Còn tôi khi tiễn bạn cũng không buồn.

Hôm trước ngồi uống với nhau bạn bảo viết tặng. Nhắc lại những kỉ niệm ngày ấy thôi cho vui thôi, chứ tầm này thơ thẩn gì. Nhưng bạn đi rồi tôi thấy mình chợt buồn, một chút gì đó trống vắng, một nỗi buồn vô cớ...

Và tôi viết, viết mấy dòng, không phải để tặng bạn. Tôi viết cho tôi, những cảm xúc nửa của thực tại, nửa của một thời đã xa.

Bạn đã đi rồi. Bạn lại đi,

Trời Âu xa lắc vấn vương gì?

Bạn đi bóng khuất trong chiều lạnh,

Xâm chiếm hồn ai hưu quạnh ơi?

Bạn quay về chốn ấy xa xôi,

Nơi giờ vẫn trắng trời tuyết lạnh.

Phút ước ao có nhau bên cạnh,

Như ngày nào đỡ lạnh trời Âu.

Bạn quay đi kìm nén thật sâu,

Nỗi day dứt khi mẹ già trái chín.

Cô bạn cũ giờ con đã lớn,

Mắt vẫn buồn xa vắng nhìn nhau.

Bạn quay lại nơi ấy trời Âu,

Lạc lõng giữa mầu da tiếng nói.

Phút chạnh buồn và lòng chới với,

Hiện trong hồn nơi ấy...Quê hương.