Thăm quê ngoại

                                                                              Entry đăng 22:04 24 thg 3 2008 yahoo blog             

 

Ảnh làng quê Việt (minh họa)

 Dù còn mệt mỏi và thiếu ngủ vì chuyến đi tuần trước, nhưng biết mẹ muốn về quê thắp hương đầu năm cho ông bà ngoại, tôi vẫn cố gắng xắp xếp thời gian để đưa mẹ về. Tám nhăm tuối, sức của mẹ còn được bao nhiêu, sao dám để mẹ đi một mình. Hộ tống mẹ, nhân tiện thăm quê ngoại vì tôi cũng ít khi về.

Sáng thứ Bẩy bầu trời Hà Nội xám bởi mưa phùn, nhưng qua Hà Tây trời quang hẳn, đến Hà Nam khô ráo sạch sẽ chẳng có bóng dáng hạt mưa nào. Về đến nơi vào nhà chào mợ và các em, nói chuyện một lát rồi thả bộ ra đường làng. Hồi nhỏ không về quê ngoại nên trong kí ức tuổi thơ không có dấu vết gì về cái làng quê nằm trong quần thể Phủ Dầy này, mãi sau này khi ở nước ngoài về tôi mới có dịp về, khi đó cảnh xưa chẳng còn là bao.

Hỏi mẹ ngày xưa nhà ông bà ngoại ở chỗ nào, mẹ chỉ một ngôi nhà mái ngói cũ kĩ, giờ là nhà người khác và cũng đã xây lại rồi.

 Đường làng chỉ còn ít đoạn mang vết tích xưa, những hàng gạch đỏ vỉa nghiêng xệ sang hai phía hồ ao nên cong hình sống trâu, lác đác cỏ mọc. Đoạn đường nào mẹ theo chân ông ra đình hay ra đầu làng đón bà tan buổi chợ? Bậc cầu ao rìa làng được xây ghép vừa bằng đá xanh vừa bằng gạch nhẵn bóng bền vững với thời gian. Đâu dáng mẹ ngày xưa ngồi giặt áo?

Không gian yên ắng, cánh đồng trước mặt lúa mơn mởn xanh, thấp thoáng bóng những cánh cò trắng. Thoáng vui vì thấy không phải nhìn lúa chết vàng vì rét như tháng trước. Và chợt bâng khuâng không hiểu kí ức xưa có trở về trong mẹ?

Lên xe ra đồng thăm mộ ông bà ngoại. Khu mộ nằm giữa cánh đồng lạc vừa trồng nên tất cả lội bộ ra đó. Theo thói quen đi nhanh tôi vượt lên trước, chợt ngoảng lại thấy mẹ bước thấp bước cao giữa hai luống lạc tay giơ giơ trong không khí như muốn vịn vào đâu đó. Quay lại dắt mẹ. Càng đến gần khu mộ chân mẹ càng líu ríu, vội vã và hụt hẫng, mắt xa vắng buồn và pha chút bối rối. Mẹ đang đi đến với ông bà. 

Ngày xa xưa nào trong tuổi thơ mẹ chót mải chơi đâu đó với đám trẻ trong làng trong lúc ông bà sốt ruột chờ, để khi trở về mẹ bước những bước chân nửa ngập ngừng nửa vội vã và lòng đầy sợ sệt? Hôm nay mẹ cũng có cảm giác ấy? Cảm giác của đứa con đi lâu không về để bố mẹ âu lo đợi trong căn nhà trống vắng: sợ sệt, hối hận dù biết mình sẽ được tha thứ sau lời trách mắng.

Đến nơi, mẹ cùng chúng tôi ngồi nhổ những cây dại trên khu mộ, thứ cây có hoa nhỏ năm cánh mầu trắng như hoa cúc khi thành quả có hạt dài mầu đen hay bám vào quần áo người ta khi đi qua.

Sau khi thắp hương khấn vái, mẹ rờ rẫm bước quanh khu mộ tay gại gại vào những vết sứt trên thành mộ như đứa trẻ sờ vào chỗ rách trên áo bố mẹ khi quấn quít bên cạnh. Mẹ quay ra dặn thằng cháu ở quê thanh minh này khi ra thắp hương nhớ mang theo cái chổi rễ cọ những đám rêu, trát những chỗ sứt vỡ và quét nước xi măng cho sạch sẽ...

Đốt vàng mã xong ra về, trời bỗng chợt đổ mưa. Mưa phùn giăng trắng, đục như màn nước mắt...Nước mắt của mẹ hay nước mắt ông bà? Mẹ bỗng dưng buồn hẳn...Chỉ đến khi ngồi ăn cơm với mợ và các em mẹ mới vui trở lại.

Trên xe trở về mẹ yên lặng không nói một lời. Tôi ngoái nhìn lại xem mẹ có mệt không nhưng đôi mắt mẹ nhìn xa xôi vào khoảng trời vô định. Trong tôi chợt trở về câu hát: “ Quê hương mỗi người chỉ một/ Như là chỉ một mẹ thôi...”