Lịch sử và sự trung thực

Đã hơn 22h, cô con gái năm nay học lớp 7 đã lên giường một lúc lâu mà sao thấy nó cứ lục sục, trở mình mãi. Mải đọc báo lên tôi không để ý, chợt bỗng nhiên thấy tiếng nó mở cửa phòng và đi sang phòng tôi, quay ra nhìn thấy nó vừa khóc vừa đi đến bên cạnh tôi. Có chuyện gì rồi, tôi tự nhủ, con bé đến gần, vừa sụt sịt khóc vừa nói:

- Hôm nay con đã giở sách quay cóp bài trong giờ kiểm tra môn lịch sử, các bạn mách cô giáo.

- Tại sao con làm như thế?

Tôi hỏi mà vẫn chưa tin vào tai mình những điều vừa nghe được, vì từ trước tới giờ chưa bao giờ con bé làm như thế. Nó vẫn vừa khóc vừa nói:

- Vì lần kiểm tra trước con học rồi mà làm bài chỉ được 8 điểm, trong khi chúng nó không học mà giở sách ra chép lại được 10 điểm, con không muốn thua chúng nó…

Một cái gì đó chua chát dâng lên trong tôi. Ôi con gái ơi! cái giá phải trả cho sự dại dột đấy. Tôi định mắng con bé, nhưng nhìn đôi mắt nhoà lệ của nó lòng tôi bỗng chùng xuống, thôi đằng nào thì sự việc cũng đã rồi và nó cũng đã thú nhận lỗi với bố. Tôi nhẹ nhàng phân tích cho cháu cái dại dột của việc quay cóp, rồi bảo cháu viết hai bản kiểm điểm, một gửi cô giáo chủ nhiệm, một gửi cô giáo bộ môn Sử nhận lỗi và hứa không bao giờ tái phạm.

Nó trở về phòng và chắc sau một lát đã ngủ. Trẻ thơ khi đã trút bỏ được sự sợ hãi chúng dễ đi vào giấc ngủ. Tôi cũng cố quên đi câu chuyện vừa rồi để tiếp tục đọc báo mà không được. Thời học sinh tôi cũng đã nhiều lần dở sách quay cóp và thậm chí khi đi là sinh viên Luật cũng có lần tôi đã sử dụng “phao” trong những kì thi. Tôi muốn dạy con tôi sự trung thực trong khi bản thân tôi cũng chưa làm trọn vẹn được điều ấy…

Tôi cứ nghĩ sao tôi không để ý kiểm tra bài môn Sử của cháu hôm trước nhỉ? Tôi hỏi cháu về Văn, Toán và Tiếng Anh trong khi lại bỏ qua môn Sử, bản thân tôi cũng không để ý gì đến cái môn học bình thường đó chăng? Hay chính môn học ấy có gì đó không cuốn hút lũ trẻ như tôi ngày xưa và con tôi bây giờ. Lịch sử dân tộc tôi hào hùng và oanh liệt vô cùng, nhưng có gì đó trong cách truyền thụ của thầy cô, hay giữa trang sách và thực tế luôn là những khoảng cách xa vời.

Hôm trước các con tôi có hỏi về sự kiện HS-SV VN biểu tình về việc TQ xâm chiếm quần đảo Trường Sa và Hòang Sa, chúng hỏi TQ là bạn hay là kẻ thù. Tôi biết trả lời như thế nào cho những cái đầu non nớt của chúng hiểu đây…

Thập niên 60 đến gần giữa 70:

- Việt Nam – Trung Hoa núi liền núi, sông liền sông. Chung một Biển Đông mối tình hữu nghị…

Giữa thập niên 70 đến giữa thập niên 80:

- Tiếng sung đã vang trên bầu trời biên giới, gọi toàn dân ta vào cuộc chiến đấu mới... Quân xâm lược bành trướng dã man đã dày xéo mảnh đất tiền phương, lửa đã cháy và máu đã đổ….

Từ thập niên 90:

- Láng giềng hữu nghị, đồng chí anh em…

Trong những năm cuối cùng của những năm 2000 này và tiếp sau đó nữa sẽ là những gì đây?

Làm sao tôi có thể giải thích cho chúng hiểu sự trung thực và lịch sử…

Tôi cố ru mình vào giấc ngủ để quên đi những điều ấy, nhưng thật khó. Một đêm dài trôi qua với giấc ngủ chập chờn nông như giấc ngủ thôi miên.